پوسته های درخشان و آتشین گازی

این توده آتشین چرخشی ممکن است شبیه چیزی بوجود آمده از “ارباب حلقه ها” باشد، اما در واقع سحابی سیاره ای به نام ESO 456-67 است. این شیء قهوه ای رنگ مایل به سرخ در آسمان جنوبی در صورت فلکی قوس (The Archer) در مقابل پس زمینه ای از ستارگان درخشان قرار دارد.
این اشیاء علی رغم نامشان، هیچ ارتباطی با سیارات ندارند؛ این نام بدون ارتباط ، به بیش از یک قرن پیش برمیگردد، زمانی که نخستین ستاره شناسان برای مشاهده ی آنها تنها دارای تلسکوپ کوچک و با کیفیت ضعیف بودند. به همین دلیل سحابیها کوچک، جمع و جور و سیاره مانند دیده میشدند – و بدین ترتیب به این عنوان نامگذاری شدند.
زمانی که یک ستاره، مانند خورشید به پایان عمر خود نزدیک میشود، به فضا مواد پرتاب میکند. سحابیهای سیاره ای، پوسته های پیچیده و درخشانی از گرد و غبار و گاز هستند که از یک چنین ستاره ای به فضا پرتاب شده اند. در مراکز این سحابیها، بقایای ستارگان اصلی – ستاره های کوتوله ای کوچک و متراکم سفید – واقع شده اند.
در این تصویر از ESO 456-67، میتوان لایه های مختلفی از ماده را که توسط ستاره ی مرکزی به بیرون پرتاب شده است را مشاهده کرد. هر کدام از این حلقه ها به رنگهای مختلف ظاهر میشوند – نوارهای گازی قرمز، نارنجی، زرد و سبز رنگی قابل مشاهده هستند، در کنار تکه های روشنی که در قلب سحابی قرار دارند. اینکه چگونه سحابیهای سیاره ای چنین شکلها و ساختارهای متنوعی را تشکیل میدهند، هنوز معلوم نشده است؛ بعضی از آنها کروی و برخی بیضوی به نظر میرسند، برخی مواد را به شکل امواج از مناطق قطبی خود پرتاب میکنند، بعضی ها مانند ساعتهای شنی یا عدد هشت بوده و برخی دیگر شبیه به انفجارهای بزرگ و انبوه ستاره ای هستند.
مترجم : زهرا آقا یاری